روایت سفیر انگلیس از بروز گرایشات مذهبی بین دانشجویان در آستانه انقلاب

آنتونی پارسونز سفیر وقت انگلیس در ایران در کتاب خاطرات خود می نویسد:

در ماه اکتبر [سال 1978م- مهر 1357] در دانشگاه تهران تشنجاتی بر سر عدم مراعات شعائر مذهبی روی داد، که احتمالا واکنشی در برابر جشن هنر شیراز بود. دانشجویان دختر که پوشش نامناسبی داشتند مورد تهدید قرار گرفتند و به عنوان اعتراض به اختلاط دانشجویان دختر و پسر در رستوران و کافه تریای دانشگاه اعتصابی صورت گرفت. من خود به خاطر دارم که در ماه نوامبر همان سال [آبان 1357] وقتی که برای ایراد نطقی در یک سمینار به دانشگاه شیراز رفتم شش دانشجوی دختر را دیدم که در اواسط جلسه با چادر سیاه وارد سالن شدند و در کنار هم در ردیف عقب نشستند. آنها تا پایان سخنرانی ساکت نشستند ولی حرکت آنها حالت اعتراض داشت. در بازگشت به تهران در هواپیما موضوع را با یکی اساتید دانشگاه اصفهان که در سمینار شیراز حضور داشت در میان گذاشتم. او به من که در چند ماه گذشته شاهد افزایش چشمگیر گرایش مذهبی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان بوده است. استاد مذکور افزود که چون در محوطه دانشگاه زندگی می کند در این اواخر شاهد برگزاری مراسم متعدد نماز و دعای جمعی از طرف دانشجویان در فضای باز بوده است. من از او سوال کردم که این پدیده را چگونه تفسیر می کند؟ او گفت که این امر نتیجه نفوذ دانشجویان وابسته به گروههای رادیکال اسلامی در دانشجویان جدیدی است که بر اثر رشد و توسعه دانشگاه ها از شهرهای کوچک و حتی دهات اطراف اصفهان به شهر آمده اند. مشاهده وضع زندگی مردم و پوشش زنها در اصفهان آنها را شوکه کرده و برای رهایی از این هیجانات به مذهب پناه برده اند. استاد دانشگاه اصفهان افزود که البته فعالین گروههای مذهبی در گرایش دانشجویان تازه به طرف مذهب نقش موثری دارند و اجتماعات مذهبی آنها به تدریج جنبه سیاسی پیدا می کند.
من بعدا اطلاعات بیشتری درباره گرایش مذهبی در دانشگاه های تهران بدست آوردم. موردی که به خاطر می آید مربوط به دانشگاه صنعتی تهران است که در آن موقع دانشگاه آریامهر نام داشت. یکی از اساتید این دانشگاه به من گفت که بر اساس یک بررسی آماری، 65 درصد دانشجویان این دانشگاه تمایلات مذهبی دارند و 20 درصد کمونیست یا متمایل به چپ هستند، ولی باقیمانده دانشجویان هم که ظاهرا بیطرف هستند در صورت بروز اختلافات به گروههای اسلامی می پیوندند.

منبع: [restrict] غرور و سقوط، آنتونی پارسونز، دکتر منوچهر راستین، نشر هفته، سال 1363، صص 92 و 93
[/restrict]