روایتی از یک جریان سیاسی-جناحی در حوزه علمیه قم

فرید مدرسی، خبرنگار و پژوهشگر با سابقه حوزه دین و اندیشه در یادداشتی تلگرامی به معرفی جریانی سیاسی در حوزه علمیه با گرایش خاص جناحی پرداخت: محمدحسن نبوی، معاون تبلیغ حوزه علمیه قم ۱۷ سال است که در حوزه معاون است؛ آنچنان که “شیخ المعاونین” صدایش می‌زنند!

مبلّغ احمدی‌نژاد

نبوی در هفته پایانی قبل از انتخابات سال ۸۸ مدارس تحت مدیریتش [سفیران هدایت] را تعطیل کرد تا طلبه‌ها به روستاها رفته و برای احمدی‌نژاد تبلیغ کنند. او قبل از اعزام مبلغین، برخی از طلاب را به مراکز خاص می‌برد تا موفقیت‌های دولت احمدی‌نژاد را برای طلاب به نمایش بگذارد. در طول تحریم نیز طلبه‌ها را به این مراکز می‌برد و با نشان دادن قطعات صنعتی به آنها، بی‌تاثیر بودن تحریم‌ها را به تصویر می‌کشید. پس از آن، حیدر مصلحی، وزیر وقت اطلاعات به صورت مرتب و ماهانه با نبوی جلسه داشت.

میزبان موسسه مصباح‌یزدی

قدیمی‌ترین استاد مدارس تحت مدیریت معاونت تبلیغ، علیرضا پناهیان [یار و یاور تبلیغاتی ابراهیم رئیسی] است که روش‌های سخنرانی به طلاب آموزش می‌دهد. سایر اساتید مدارس سفیران هدایت نیز معمولا از موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی تحت مدیریت محمدتقی مصباح‌یزدی دعوت می‌شوند. هدف اصلی مراکز تخصصی تبلیغ، تربیت طلبه‌هایی با سطح سواد فقهی ابتدایی، برای روستاهاست و طلاب در طول تبلیغ پیوسته تحت کنترل این معاونت هستند. معاونت تبلیغ هم اکنون بیش از ۴۰ مدرسه سفیران هدایت در سراسر کشور دارد و تاکنون بیش از چهار هزار طلبه با چنین شرایطی تربیت کرده است.

طلابی که اخراج کرد

در طول این سال‌ها طلبه‌هایی که با معاونت تبلیغ کوچکترین زاویه سیاسی-فکری-انتقادی پیدا می‌کنند، به دستور نبوی، به سرعت پرونده تبلیغی آنها باطل و تمام عوایدشان قطع می‌شود. طلبه‌ای برایم تعریف می‌کرد که “حتی آیت‌الله مومن، عضو شورای عالی حوزه از نبوی خواسته بود، مرا به درس بازگرداند اما نبوی اخراجم کرد؛ چون در فضای مجازی مطالب انتقادی می‌نوشتم.” نبوی معتقد است اینترنت برای طلاب مضر است، زیرا در اینترنت حتی با جستجوی کلمه “تیرآهن” نیز با تصاویر مستهجن روبرو خواهند شد.

همچنان دوستدار احمدی‌نژاد

نبوی آنچنان به احمدی‌نژاد علاقمند است که حتی این اواخر هنگام اعلام خبر تایید صلاحیت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶، در مدرسه علمیه امام باقر(ع) گفته بود: “نامزدی [محمود احمدی‌نژاد] که ردصلاحیت شده و به قانون تمکین کرده به جای اینکه تشویقش کنند، او را تخریب می‌کنند!” او در یکی از نمایشگاه‌های حوزوی در دولت گذشته، وقتی عکس احمدی‌نژاد را پایین‌تر از مراجع تقلید دیده بود، اعتراض کرد و خواستار هم‌تراز شدن عکس‌ها شده بود.

مبلّغ رقیب حسن روحانی

در انتخابات ریاست جمهوری اخیر، با وجود اطلاعیه مدیر حوزه مبنی بر عدم فعالیت انتخاباتی معاونان حوزه، او بی‌توجه به این اطلاعیه، به شدت علیه “حسن روحانی” سخنرانی کرد و به صورت “ارشادی و توصیه‌ای” مُبلّغِ رقیب روحانی شد. در این ایام بود که خبر اعزام مبلغان به روستاها به نفع یکی از کاندیداها منتشر شد.

اعرافی هم او را برنداشت

محمدحسن نبوی، تنها معاون حوزه است که سال‌های طولانی در این سمت ماندگار بوده و مدیران متعدد حوزه نتوانستند تغییری در این معاونت ایجاد کنند. همچنین در سال گذشته، با وجود آنکه علیرضا اعرافی، مدیر جدید حوزه تغییرات گسترده‌ای در سطح معاونین حوزه انجام داد و همه فکر می‌کردن تغییرات در معاونت تبلیغ کلید بخورد اما بازهم “محمدحسن نبوی” در این سمت باقی ماند.