طرح تازه‌ای برای تاریخ شفاهی ارامنه سوری
مؤسسه زوریان[1] به طور رسمی طرح تاریخ شفاهی پناهندگان سوری- ارمنی[2] را با انجام اولین مصاحبه در تاریخ 7 نوامبر 2016 راه‌اندازی کرده است. در این طرح، این مؤسسه با مهاجران جدیدالورود سوری- ارمنی مصاحبه می‌کند تا شیوه زندگی آنها را قبل از شروع جنگ در سوریه، مهاجرت و تجربه اقامت‌شان در کانادا ثبت کند.
هدف اصلی مؤسسه از انجام این طرح این است که نحوه زندگی این افراد قبل از شروع جنگ را به تصویر بکشد و فرهنگ، تاریخ و سنت آنها را ثبت کند. به علاوه این مؤسسه در جست‌وجوی کارایی و اثربخشی برنامه‌های ادغام مهاجران در کاناداست، و همچنین به دنبال آن است که گزارش‌های دست اول را به گونه‌ای ثبت کند تا ابزاری باشد برای تحلیل الگوهای جامعه‌شناختی و مردم‌شناختی و تاریخی در طی دوران مهاجرت و قبل و بعد از آن.
از زمان ورود اولین موج مهاجران در دسامبر 2015، کانادا بیش از 33 هزار پناهجوی سوری را پذیرفته است و هزاران تن از این تازه واردان از ارامنه هستند. سوریه اغلب پناهگاهی برای ارمنی‌هایی بوده است که از ظلم و شکنجه و نسل‌کشی ارمنی‌ها فرار کرده‌اند. جوامع ارمنی مقیم در سوریه هویت ارمنی‌شان را با زندگی روزمره‌شان ادغام کرده‌اند که حاصل آن در فرهنگ و مذهب و سازمان‌های اجتماعی و سیاسی مشهود است. این طرح آخرین مهاجرت اجباری ارمنی‌ها، تجربه آنها از این مهاجرت، چگونگی حفظ میراث و هویت ارمنی در حین این مهاجرت را ثبت می‌کند.
یک طرح دیگر و مشابه با همین مضمون با نام طرح تاریخ شفاهی نسل‌کشی ارامنه[3] توسط مؤسسه زوریان در سال 1983 اجرا و هدایت شد. این طرح که تا به امروز بزرگ‌ترین مجموعه از این دست به شمار می‌آید، مجموعه‌ای از نوارهای صوتی و تصویری است که شامل مصاحبه‌های تاریخ شفاهی با بیش از 700 نجات‌یافته نسل‌کشی ارمنستان است. این مجموعه‌های بایگانی‌شده در آرشیوهای شعب مؤسسه در کانادا و آمریکا موجود است و غالباً در دسترس دانشجویان و محققان و فیلم‌سازان و گروه‌های علاقه‌مند دیگر قرار می‌گیرد. کاتالوگی کامل از این مجموعه در وبگاه موسسه زوریان در دسترس است.
موسسه زوریان طرح تاریخ شفاهی پناهندگان سوری- ارمنی را در دو مرحله کامل خواهد کرد: مرحله اول دربرگیرنده سازمان‌دهی و فیلم‌سازی مصاحبه‌ها و مرحله دوم شامل ویرایش و پیاده‌کردن و بایگانی مصاحبه‌ها خواهد بود.
[1] Zoryan Institute
[2] Syrian-Armenian Refugee Oral History Project
[3] The Armenian Genocide Oral History Project
نویسنده: ماسیس پست
منبع: پایگاه تاریخ شفاهی ایران
