نقش داستان در پیشبرد هنر انقلابی
بیشک نقش فداکاری شهدا و ایثارگران در دوران شکوهمند انقلاب اسلامی و پس از آن در هشت سال دفاع مقدس بر کسی پوشیده نیست.
شهدایی که جاننثار کردند و ایثارگرانی که کلی خاطره و روایت از حضورشان در میدانهای پر خطر نبرد به یاد دارند.
اما به راستی چه کسی یا کسانی در ثبت و ضبط چنین خاطراتی بیشتر موثرند!
خود خانواده شاهد و ایثارگر یا نویسندهای که بتواند چنین خاطراتی را با پرداختی خوب و خواندنی بنویسد؟
خاطرات آن دوران به دلیل قداست و حوادثی که در موقعیتهایی حساس اتفاق افتاده، خاطراتی بسیار تأثیرگذار برای قشر جوان و نوجوان هستند. جوان و نوجوانی که از بدو دنیا آمدنشان چشم در امنیت باز کردند و در آسایش زندگی میکنند.
در این میان نقش نویسندگان زبردست در انعکاس ایثار و فداکاریها بسیار مهم است. البته در سالهای اخیر عدهای از نویسندگان سعی کردهاند به نگارش داستان، خاطره و دیگر قالبهای نثری دفاع مقدس روی بیاورند که امروزه با انتشار کتابهایی همچون دا، من زندهام، آن بیست و سه نفر، پایی که جا ماند و… گامهای موثری در ترویج فرهنگ پایداری برداشتهشده و بسیار هم قابلتحسین است؛ اما نوشتن چنین کتابهایی باید ادامه داشته باشد؛ چرا که مقام معظم رهبری حضرت آیتالله خامنهای (مدظلهالعالی) فرمودهاند: «امروز کار عدّهای که به میدان جنگ رفتند و در این هشت سال، آن حماسه را آفریدند – چه شهدایشان، چه ایثارگرانشان، چه رزمندگانشان – دیگر تمام شد. آن ها کار خودشان را کردند. پس از پایان کار آن ها، کار یک خیل عظیم دیگری آغاز می شود؛ علاوه بر گزارش هایی که در دوران جنگ دادند. همین دوره جنگ، چقدر برای ما هنرمند درست کرد؛ چقدر شخصیت های برجسته درست شدند! غیر از آن، بعد از پایان جنگ، نوبت این خیل عظیمی است که این دیگر مسألهاش هشت سال نیست؛ هشتاد سال هم اگر طول بکشد، جا دارد»
نوشتن چنین کتبی که زندگینامه، سرگذشت پژوهشی، خاطرات، داستان و… را با نگاهی واقعی به حوادث جنگ برای جوانان و نوجوانان نشان میدهند بسیار باورپذیر است. اینگونه، جوانان و نوجوانان این مرز و بوم در مییابند که چه ایثارگریهایی انجام شده است.
نهایتاً، برای تداوم هنر انقلابی در تمام زمینههای نوشتاری اعم از گزارشنویسی، مصاحبه و پژوهش، خاطرهنویسی و حتی فیلمنامه در آغاز باید با اصول داستاننویسی آشنا بود. تنها در این صورت است که میتوان صحنه، فضا، روابط علت و معلولی حوادث و حتی توصیفهایی ماندگار را در چنین هنری پرداخت کرد.
در این صورت، به سؤالهایی که در ذهن مخاطب شکل میگیرد جوابی منطقی داده میشود و اتفاقات هشت سال دفاع مقدس خواندنی تر میگردد. آن گاه شاید جوانان و نوجوانان ما کمی ملموس تر درک کند که حقیقتاً امنیت و آسایش امروز با چه قیمت به دست آمده است.
نویسنده: مریم عرفانیان
منبع: زرخبر