26 آذر را چرا روز حمل و نقل نامگزاری کردند؟

ایجاد تنگناها و محدودیت ها در نظام ترابری کشور ، یکی از تبعات اقتصادی جنگ تحمیلی بود.
به لحاظ موقعیت ویژه جغرافیایی و دسترسی گسترده ایران به آبهای آزاد، بیشترین مبادلات تجاری کشور همواره از طریق بنادر جنوبی صورت می گرفته است و با بروز جنگ، مشکلات و محدودیتهای فراوانی در گلوگاه های اصلی کشور رخ نمود؛
به ترتیبی که از مجموع بنادر فعال پنجگانه آبادان، خرمشهر، بندرامام، بوشهر و بندرعباس، بنادر آبادان و خرمشهر به کلی از صحنه حمل و نقل حذف شد و بندر امام نیز به دلیل نزدیکی به مناطق جنگی به حالت نیمه تعطیل درآمد.
از سوی دیگر به علت نیازهای فزاینده ناشی از ضرورتهای جنگ و افزایش جمعیت ، میزان واردات کالاهای اساسی از طریق بنادر افزایش یافته بود و تعداد زیاد کشتی های در انتظار تخلیه در بنادر، نگرانیهای فراوانی در زمینه بروز بحران ناشی از اتمام ذخیره کالاهای اساسی در شهرها و جبهه های جنگ، فساد محمولات غذایی کشتیهای در انتظار تخلیه، تهدید کشتیهای منتظر تخلیه از سوی هواپیماها و توپخانه دشمن و شمول دموراژها (Demurrage به معنی خسارت دیرکرد کشتی) و بیمه های جنگی سنگین و کمرشکن به کشتیهای منتظر ایجاد کرده بود.

برای مقابله با این معضل، ستادی متشکل از برخی دستگاههای اجرایی، با مسئولیت وزارت راه و ترابری وقت، به عنوان یکی از شاخه های ستاد بسیج اقتصادی تشکیل شد و با تدابیری از جمله هماهنگی با دستگاههای ذیربط و نیز تأمین و توزیع لاستیک و قطعات یدکی، روغن موتور و دیگر خدمات مورد نیاز کامیونداران، موفقیت هایی در زمینه جلب و جذب آنان به سمت مبادی ورودی حاصل شد، اما از آنجا که میزان کالاهای وارداتی، بسیار بیشتر از توان پذیرش و بارگیری ناوگان حمل ونقل در آن مقطع بود، مشکل نوبتهای طولانی برای تخلیه کشتیها کماکان ادامه یافت و در آذر 1362، تعداد کشتی های منتظر تخلیه به حدود 100 فروند رسید.
با اوج گرفتن بحران، گزارش هایی در زمینه وجود کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور در بنادر جنوبی و محدودیت شدید در زمینه حمل ونقل و انتقال آنها به شهرها و مناطق جنگی، از سوی مقامات وزارت راه و ترابری سابق و وزارت بازرگانی، به حضرت امام  ارایه شد و ایشان نیز در سخنرانی خود در روز 26 آذر 1362، با انفاس قدسیه خویش، ضمن اطمینان دادن به مردم در زمینه وجود مایحتاج عمومی به مقدار مورد نیاز در بنادر جنوب، کامیونداران کشور را به مشارکت در تخلیه هرچه سریعتر بنادر فراخواندند.

در پی صدور فرمان تاریخی امام راحل، کامیونداران، رانندگان و مؤسسات و انجمن های صنفی، آمادگی خود را برای مشارکت در بسیج تخلیه بنادر اعلام کردند و معاونت حمل ونقل وزارت راه و ترابری سابق نیز با ایجاد ستاد تخلیه کالا از مبادی ورودی، مدیریت مؤثری را در زمینه هماهنگی دستگاهها و نهادهای ذیربط برای برنامه ریزی پهلوگیری کشتیها، تأمین و بکارگیری تجهیزات و عوامل تخلیه و بارگیری در اسکله ها، افزایش ساعات کار گمرکات و بنادر و ارایه خدمات مورد نیاز کامیونداران، به عمل آورد. در نهایت با درایت حضرت امام و فداکاری، ایثار و تلاش شبانه روزی دست اندرکاران حمل ونقل، مشکل تجمع کالاهای وارداتی و نوبتهای طولانی تخلیه کشتیها در بنادر کشور حل شد.

14 سال پس از زمان صدور فرمان امام، در سال 1376 به پیشنهاد وزارت راه و ترابری سابق و برای آگاه سازی هر چه بیشتر جامعه با نقش و جایگاه بخش حمل ونقل، روز 26 آذر ، از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور به عنوان روز حمل ونقل شناخته شد.

منبع: تابناک