زمان جنگ برای درآمد صفر ارزی هم فکر شده بود
حمید قزوینی در یادداشتی تلگرامی نوشت:
دکتر حسن عابدی جعفری وزیر بازرگانی در دهه ۶۰ و استاد بازنشسته دانشگاه تهران در مصاحبهای پیرامون وضعیت اقتصادی کشور و نحوه مواجهه با تحریمها گفته است: نباید بنشینیم تحریم اتفاق بیفتد و بعد بگوییم چه باید کرد؟ باید برنامه ویژهای برای تحریم داشته باشیم. برای مثال در دوران جنگ و زمان دولت مهندس موسوی، ما برای تک تک حوزهها برنامه ویژه داشتیم. سناریوهای مختلفی برای ارز نوشته میشد؛ ذره ذره مشخص بود که ارز چگونه وارد شده و دست چه کسی میرسد و کجا مصرف میشود. هنوز اسناد این اقدامات باید در دفتر رئیسجمهوری و نخست وزیری سابق موجود باشد. حتی یادم نمیرود که یک روز با دستاندرکاران وزارت بهداشت، وزارت کشاورزی و … سناریوی درآمد صفر ارزی را تدوین کردیم. چون این احتمال وجود داشت که درآمد ارزی به صفر برسد.
عابدی جعفری درباره نقش استاد میر مصطفی عالی نسب در ارائه نظرات راهبردی در سالهای جنگ میگوید: آقای عالی نسب مشاور اقتصادی آقای موسوی بودند و مهندس موسوی و شخص امام خمینی ایشان را بسیار قبول داشتند. سنشان بالا بود، جنگهای اول و دوم جهانی و قحطیها را دیده بودند و به شرایط علمی، نظری و اقتصادی کشور کاملا مسلط بودند. وقتی به امام میگفتیم، فلان تصمیم را دولت گرفته است، ایشان سوال میکردند آیا آقای عالی نسب در آن جلسه بوده است یا خیر، وقتی مطمئن میشدند که ایشان در جلسه حضور داشته است، میگفتند: «بروید پی کارتان، این تصمیم درست است.»
آقای عالی نسب انسان مهذب، منزه و مسلط به مبانی نظری اقتصادی بود. اقتصاد ایران کفِ دستش بود. صنعتگری بود که برای اولین بار برای مقابله با انگلیسیها چراغی را ساخت که از چراغ وارداتی انگلیسیها بهتر بود. او عرق ملی و دینی داشت. طرز و نحوه مدیریت ایشان در کارخانهاش، زبانزد خاص و عام بود. نکته این است که ما در بزنگاهها از مشاوره چنین افرادی بهرهمند بودیم و ما را راهنمایی میکردند. این ایدهها جمعی بود، اما افراد تاثیرگذاری مثل آقای عالی نسب در حوزه اقتصاد بسیار تعیینکننده بودند. البته عدهای بودند که مشی اقتصادی ایشان را نمیپسندیدند و مخالفت میکردند، اما اختلاف نظر در هر صورت همیشه وجود دارد.
وی درباره برنامه داشتن دولت در اداره امور میگوید: آن زمان دولت برنامهای تنظیم کرد که مجلس آن را تصویب نکرد. اما دولت این برنامه را مبنای اجرا قرار داد و حرفش این بود که من نمیتوانم بدون برنامه کار کنم. به رغم آنکه شرایط به گونهای بود که یک سال فقط شش میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم، همه با برنامه عمل میکردند. در زمان جنگ حداکثر درآمدهای ارزی به ۱۲ میلیارد رسید و برای ما دوران رفاه محسوب میشد.