رادیو تهران؛ نوای سیاست، مجال فرهنگ

حمید قزوینی در یادداشتی تلگرامی نوشت: روز چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ رادیو تهران در حالی افتتاح شد که رضا شاه امید زیادی به بهره‌برداری سیاسی از ظرفیت‌های فرهنگی و آموزشی این رسانه داشت. به همین دلیل تولد رادیو در ایران با سیاست‌زدگی و سانسور پیوندی عمیق دارد.
آن روزها برنامه رضا شاه ایجاد هویتی جدید مبتنی بر ملی‌گرایی و تجدد با دو شاخصه شاه پرستی و باستان گرایی بود و رادیو ابزار مهمی در این مسیر سیاست زده و ایدئولوژیک به شمار می‌آمد.
به موجب تصمیم کمیسیون رادیو در سازمان پرورش افکار که زیر نظر نخست وزیر وقت اداره می‌شد، مطالب رادیو پیش از پخش باید به اداره راهنمای نامه نگاری شهربانی ارسال می‌شد تا پس از بررسی و اصلاحات لازم، مجوز پخش دریافت کند.
این وضعیت، پخش خبرها را با تاخیر مواجه می‌کرد. به همین دلیل خبرهای بامدادی، پس از سانسور در شهربانی، هنگام شب پخش می‌شد و خبرهای تولید شده در پایان روز هم صبح فردا روی آنتن می‌رفت.
به رغم نگاه‌های سیاسی و ایدئولوژیک حکومت پهلوی، موسیقی‌های پخش شده از رادیو ایران، فرصتی برای تعامل فرهنگی با همسایگان بود. در یکی از گزارش‌های سفارت ایران در بغداد آمده است: «موزیک ایرانی در اهالی بغداد چه از ایرانی و چه از اعراب تاثیر فوق‌العاده دارد و یکی از ایرانیان کاظمین نقل می‌کرد در موقعی که رادیو تهران مشغول نواختن موزیک ایران بوده، اضافه بر مردمانی که در قهوه‌خانه نشسته بودند، عده دیگر از عابران جلوی درب قهوه خانه تجمع نموده و حتی بعضی‌ها برای استماع روی زمین و در وسط کوچه نشسته بودند» گزارش نویس سفارت در ادامه پیشنهاد می‌کند: «موزیک ایرانی را بیشترنمایند» (تاریخ تحولات اجتماعی رادیو در ایران، تالیف رضا مختاری، ص 162)