«شجریان و پریسا در تلویزیون برنامه خواهند داشت»
جعفر شیرعلی نیا: بسیاری از مردم ایران چشم به دهان آیت‌الله خمینی دوخته بودند تا راه جدیدی را که با سقوط شاه آغاز شده بود طی کنند. اول اسفند57 روزنامه اطلاعات نوشت: «با انتشار اعلامیه حضرت آیت‌الله العظمی خمینی مبنی بر استفاده از رادیو تلویزیون، در چند روز اخیر گروه کثیری از کسانی که فاقد این وسایل بودند، تعدادی رادیوی کوچک و بزرگ و همچنین تلویزیون برای مغازه و خانه‌های خود خریداری کردند.» روزنامه نوشته بود رادیو و تلویزیون کم شده و قیمت‌ها 20 تا 30 درصد اضافه شده و برخی هم احتکار کرده‌اند تا قیمت‌ها بالاتر برود.
برخی مردم قبل از پیروزی انقلاب به‌نوعی استفاده از رادیو و تلویزیون و برنامه هایش را حرام می‌دانستند؛ اما حالا اوضاع تغییر کرده بود. 15 اسفند 57 روزنامه اطلاعات گفتگویی از غروی مدیر اخبار و برنامه‌های تلویزیون منتشر کرد که از برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت در رادیو تلویزیون گفته بود. می‌گفت در مرحله اول سابقه اخلاقی و میزان وابستگی افراد به رژیم سابق بررسی می‌شود؛ «به‌طور قطع باید بگویم، گوگوش‌ها و مهستی‌ها و هایده‌ها… به رادیو تلویزیون انقلاب اسلامی ایران راه نخواهند داشت… اما خوانندگانی چون شجریان و پریسا و هنرمندانی که وابسته نبوده‌اند در رادیو تلویزیون برنامه خواهند داشت.»
موسیقی بخش مهمی از برنامه‌های تلویزیون پیش از انقلاب بود اما امام موسیقی را نمی‌پسندید و پیش از پیروزی و ماه‌های اول پس از پیروزی علیه آن سخن گفت. 28 تیر 58 در جمع کارکنان رادیو تلویزیون گفت: «رادیو تلویزیون در زمان طاغوت کارهای طاغوتی می‌کرد، نصف کارش به این می‌گذشت که جوان‌های ما را تضعیف کند به واسطه موسیقی، موسیقی تضعیف می‌کند روح انسان را، موسیقی اسباب این می‌شود که انسان از استقلال فکری می‌افتد.» (صحیفه، ج9، ص157) مخالفت با موسیقی منحصر به امام و روحانیون نبود، در جلسه 2 مرداد 58 شورای انقلاب که بحث درباره موسیقی بود عزت‌الله سحابی می‌گفت: «موسیقی زیادی مخدر است باید حدودی آورد که مخدر نباشد هم تحریک انقلابی باشد.» امام در همان سخنرانی به این‌که حتی بین خبرها موسیقی پخش می‌شود اعتراض کرد؛ «این غرب‌زدگی است یک طرح دیگری درست کنید… اخبار را زیادترش کنید، یک کارهایی بکنید که موسیقی را ترکش کنید.» گفت تا حالا بیشتر از ده‌بار به قطب‌زاده سرپرست رادیو تلویزیون گفته است؛ «می‌گوید نمی‌شود، من نمی‌دانم این نمی‌شود یعنی چه؟ چرا نمی‌شود؟»
فرهاد فخرالدینی سال58 پس از 15سال همکاری با رادیو تلویزیون از ریاست ارکستر رادیوتلویزیون کناره گرفت. او در کتاب خاطراتش (شرح بی‌نهایت) می‌نویسد که از دلایل آن این بود که موسیقی مورد توجه نبود و: «هر از چندی از حرام‌بودن آن صحبت می‌شد و من هم دوست نداشتم کار حرام انجام دهم! یک عمر با صداقت، خلوص نیت و با عشقی پاک و بدون هیچ‌گونه آلودگی به موسیقی پرداخته بودم و روا نبود کارم حرام به حساب بیاید.»
موسیقی حذف نشد. به‌تدریج تلویزیون فیلم‌های خارجی را هم پخش می‌کرد، هرچند گروهی همواره به سریال‌ها و فیلم‌های داخلی و خارجی هم معترض بودند. آذر 66 هاشمی رئیس صداوسیما و فردوسی‌پور از اعضای سرپرستی صداوسیما نامه‌هایی برای امام نوشتند که از موضوعات نامه‌ها سوال درباره اعتراض‌ها به فیلم‌های خارجی که بازیگرانش حجاب بر سر ندارند و سریال‌های داخلی مانند پاییز صحرا که برخی به پوشش و گریم بازیگرانش اعتراض داشتند، پخش مسابقاتی مانند کشتی و پخش آهنگ‌های موسیقی از صداوسیما بود. امام 30 آذر66 نوشت که این قبیل فیلم‌ها هیچ‌یک اشکال شرعی ندارد و بسیاری از آن‌ها آموزنده است و نوشت که آهنگ‌ها هم اکثرا بی‌اشکال است. در آخر نامه نوشت: «بینندگان از روی شهوت نظر نکنند.» چند روز بعد (2دی66)، آقای خامنه‌ای رئیس‌جمهور وقت سوال را طور دیگری پرسید و به امام نوشت: «جواز تماشای فیلم‌ها را موقوف فرموده‌اید به این‌که شهوت‌انگیز نباشد. واقعیت این است که تماشای پیکر عریان ورزشکاران برای بسیاری از زنان و تماشای چهره و حرکات بسیاری از زنان در فیلم‌ها برای اغلب جوانان شهوت‌انگیز است. سئوال این است که آیا مسئولان صداوسیما وظیفه دارند که آنچه برای بسیاری از مردم شهوت‌انگیز است پخش نکنند؟ و آیا ما به عنوان مسئولین کشور وظیفه داریم آن‌ها را از تهیه و تولید و پخش آن منع کنیم؟» امام در جواب نوشت: «هر کس با تماشای این فیلم‌ها دچار شهوت شود باید اجتناب کند و هرکس با شهوت به این فیلم‌ها نگاه کند، مرتکب گناه شده است.»
نظر امام درباره پخش موسیقی هم به تدریج تغییرهایی پیدا کرد.
پژوهش در حوزه نظرات متنوع مقامات جمهوری اسلامی درباره موسیقی و همچنین تعامل اهالی موسیقی با سیاست جمهوری اسلامی موضوع جذابی است.
