امام خمینی چگونه از لایحه کاپیتولاسیون باخبر شد؟
تسنیم: با توجه به اینکه شما همسایه مرحوم امام بودید، اولین دستگیری امام یادتان هست؟
اولین بار ایشان درباره مصونیت مستشاران آمریکایی و کاپیتولاسیون صحبت کرد. اولین بار که دستگیر شد در مدرسه فیضیه صحبت کرد و خطاب به شاه حرفهایی زد و ایشان را گرفتند و بردند حرم شاهعبدالعظیم. چند ماه آنجا بود و بعد او را آزاد کردند که قم بیاید.
تسنیم: گویا ماجرای مصونیت یا همان کاپیتولاسیون به صورت اول از منابع رسمی درز نکرد، شما مطلع هستید که امام چگونه از آن مسئله با خبر شدند؟
شاه یک قانونی در مجلس تصویب کرده بود که تمام مستشاران آمریکایی که در ایران هستند اگر جنایتی مرتکب شدند و یک کسی را در خیابان مثلاً اذیت کردند و یا با ماشین زیر گرفتند یا هر جریانی پیش آمد، تنها دادگاه آمریکا میتواند وی را مجازات کند. قانونی وضع کرده بودند که تمام مستشاران آمریکایی در ایران مصونیت دارند و هر جرم و جنایتی در ایران مرتکب شوند، ایرانیها میتوانند در دادگاه آمریکا برای رسیدگی به آن کار شکایت کنند. درباره این مصونیت نه روزنامهها چیزی نوشت و نه رادیو و تلویزیون آن زمان گفت که اینها این قانون را تصویب کردند ولی یکی از کارمندان مجلس که متدین بود این قانون و مصونیت مستشاران آمریکایی را یک نسخه پیدا کرد و کپی گرفت و آمد به امام خمینی نشان داد که اینها دارند چه کارهایی میکنند.
امام آنجا متوجه شدند که در مجلس چه میکنند چون سخنرانیها و مصوبات مجلس را نه روزنامه مینوشت و نه رادیو و تلویزیون اعلام میکرد و ما هم اینجا نفهمیدیم و بعد آن کارمند که آن نسخه مصونیت مستشاران آمریکایی را برای امام آورد، ایشان تصمیم گرفت علیه آنها سخنرانی کند.
بعد از اینکه درباره مصونیت مستشاران آمریکایی صحبت کرد، شاید 5، 6 هزار نفر جمعیت در خانه و کوچه جمع شده بودند. من دیدم دسته دسته جمعیت دارند میآیند، گفتم چه خبر است؟ گفتند آقای خمینی میخواهد صحبت کند. من که همسایه امام بودم نمیدانستم ولی تهرانیها میدانستند. من هم آمدم در منزل را باز کردم و کسانی که با خودش ضبط آورده بودند که سخنرانی را ضبط کنند، آنها آمدند خانه ما و از خانه ما استفاده کنند که سخنرانی را ضبط کردند. دو اتاق خانه و حیاط ما پر از جمعیت شد و بعد از اینکه سخنرانی تمام شد 10، 11 روز بعد از سخنرانی آمدند و ایشان را دستگیر کردند یعنی بلافاصله دستگیر نکردند.
چون بنا داشتند ایشان را از کشور بیرون بفرستند با دولت ترکیه صحبت کردند، دولت ترکیه قبول کرد و امام را با هواپیما فرستادند ترکیه. یکسال آنجا ماندند و بعد از آنجا فرستادند به عراق و ایشان رفت عراق و خانهای هم که در عراق برای ایشان اجاره کردند میراث فرهنگی خریده است و الان در اختیار ایران است و مردم میروند آنجا برای دیدن بیت امام.
منبع: خبرگزاری تسنیم