نماینده بنیاد با بلندگو می گفت با آتش نشانی همکاری نکنید
در بخشی از یک گزارش روزنامه شرق که به مسئولیتها در قبال ساختمان پلاسکو پرداخته، کسبه شاغل در پلاسکو و معاون عملیات آتش نشانی روایتی از فراز و فرودهای نقش بنیاد مستضعفان در ساختمان پلاسکو اشاره کرده اند.
از سال 81 بنیاد مستضعفان از مسئولیت ساختمان پلاسکو کنار کشید
از همان ابتدای ریزش ساختمان پلاسکو که همه مدیران و مسئولانی که تعدادشان کم هم نبود، اظهارنظر کردند و آمار دادند و بعد هم رسانه‌ها را به دادن آمار غلط متهم کردند، کسبه پلاسکو در مرکز سیبل اتهامات قرار گرفتند. مسئولان رده‌بالای دولتی و مدیریت شهری و اعضای شورای شهر و مدیریت بحران و البته سخنگوی آتش‌نشانی دفعات اخطار به ساختمان پلاسکو را البته به شکلی متفاوت در آمار ارائه می‌کردند، اما نمی‌گفتند این اخطارها خطاب به چه مرجعی بوده است. بدون شک واحدهای صنفی که در پلاسکو مستقر بوده‌اند، به صورت مجزا نمی‌توانستند پاسخ‌گوی اخطاریه‌های شهرداری تهران باشند و شورای این مجموعه در چند دهه گذشته در مقابل همه سختی‌ها، کم‌وکاستی‌ها و شرایط نامساعد این ساختمان قدیمی خودشان مسئول و پاسخ‌گو بوده‌اند. بنا بر آنچه که در اظهارات مسئولان شهری و آتش‌نشانی آمده است، اخطاریه‌های عدم ایمنی سازه و فضای داخلی، خطاب به شورای پلاسکو و مالک آن بنیاد مستضعفان، بوده است. شورای پلاسکو که متشکل از تعدادی از کسبه قدیمی پلاسکو است، بدون عضوی از بنیاد مستضعفان اداره می‌شده و همه مسائل و موارد را به این بنیاد ابلاغ می‌کرده است. براساس گفته‌های تعدادی از کسبه قدیمی پلاسکو که با «شرق» صحبت کردند، بنیاد مستضعفان و جانبازان در این سال‌ها مسئولیت هیچ‌چیزی را قبول نمی‌کرده و مقابل موارد اخطار، بی‌توجه بوده است. بنابراین، تا اینجای کار کسبه پلاسکو که سال‌هاست با سرقفلی میلیاردها پول را به مالک پرداخت کرده‌اند، خودشان ساختمان را اداره می‌کردند؛ اما در نهایت مسئول مسائل اصلی این ملک نبوده‌اند. یکی از کسبه قدیمی پلاسکو که خانواده آنها از دهه ۴٠ در این ساختمان حضور داشته‌اند و این روزها همه‌چیز خود را از دست داده و متأثر بود، به «شرق» گفت: ما از ساعت‌های اولیه در ساختمان بوده و شاهد بودیم آتش‌نشان‌ها چه جانفشانی‌ای می‌کردند. حتی برخی از آنها ماسک و کپسول نداشتند؛ اما برای کمک مانده بودند. راهروها برایشان جا نبود. چون امسال بازار خوبی نداشتیم و بیشتر اجناس روی دست واحدها دپو شده بود و منتظر شب عید بودند و جرقه برق یکی از واحدها، پارچه‌ها را آتش می‌زند. این کسبه پلاسکو مدعی شد که در پلاسکو جز یک تانکر در موتورخانه، تانکر گازوئیل دیگری وجود نداشته و بیشتر واحدها بخاری‌های برقی و المنتی یا کپسول‌های کوچک داشته‌اند. وی همچنین گفت: پس از شروع آتش و آمدن آتش‌نشانان، تعدادشان کم بود و خودشان می‌گفتند بقیه همکارانشان برای کلاس آموزشی رفته‌اند. او گفت: در مرحله اول آتش که تا حدودی هم مهار شد، آب شلنگ‌ها به طبقه ششم ریخته می‌شد در حالی‌که آتش در طبقه نهم بود؛ زمانی‌که آتش اوج گرفت و قسمت جنوبی ساختمان هم می‌سوخت، تازه نردبان‌ها آمده بودند و در نهایت هم ساختمان را با آن آبی که روی پارچه‌ها ریختند و آتشی که چند ساعت ادامه داشت، سنگین کردند.
این کسبه قدیمی پلاسکو با دلخوری از صحبت‌هایی که درباره کسبه و مقصربودن آنها گفته می‌شود، گفت: کسبه درحالی‌که مسئولیتی در مقابل ساختمان نداشتند، باید چه اقدامی انجام می‌دادند. ما از سال ٨١– ٨٢ که دیگر بنیاد مستضعفان رسما اعلام کرد خدماتی به این ساختمان نمی‌دهد، شورایی را متشکل از کسبه ایجاد کردیم و از همان سال ساختمان با این شورا اداره می‌شود و این شورا مسائل را به مالک اعلام می‌کند. او افزود: از روز اول حادثه، همه کسبه را متهم می‌کنند؛ اما کسی درباره بنیاد مستضعفان که در این سال‌ها فقط از این ساختمان پول گرفته و کاری برای استحکام و امور دیگر آن نکرده، حرفی نمی‌زند! ما برای هر واحدی که فعال بود، میلیاردها تومان پول می‌دادیم و درعین‌حال از دستشویی و خدمات بهداشتی گرفته تا امور امنیتی ساختمان و مسائل ایمنی خودمان هزینه و اقدام می‌کردیم.
کسبه ساختمان فروریخته پلاسکو می‌گوید آتش‌نشانی تا همین چند ماه قبل یک مانور در ساختمان و طبقات پلاسکو داشته است و در آخرین بازدید هم اعلام کرده این مجموعه نیاز به پله فرار دارد. او افزود: مسئله این است که نصب پله فرار هر چقدر هم که لازم باشد، نیاز به تأیید و پرداخت پول از سوی مالک دارد و مالک هم موافق نبود و در نهایت اجرائی نشد. او درعین‌حال می‌گوید: خطاب هشدارها کسبه نبودند که بخواهند پاسخ‌گو باشند و در همه این سال‌ها هم به یاد ندارم نیوجرسی یا سد معبر دیگری مقابل ورودی پلاسکو گذاشته باشند.
با آتش نشانی همکاری نکنید
اگر بگوییم روایت شاهدان و کسبه پلاسکو رسمی نیست، می‌توان اظهارات محمد بیات، معاون عملیات سازمان آتش‌نشانی شهر تهران را ملاک قرار داد. او روز گذشته در گفت‌وگو با خبرنگار «شرق» گفت: درباره ساختمان پلاسکو موارد متعددی از تذکر را داشتیم که به شورای این ساختمان و مالک اعلام می‌شد. در موارد مختلفی الزامات ایمنی را با کسبه مطرح می‌کردیم و از آنها می‌خواستیم با همکاری خود بسیاری از نکات ایمنی را محقق کنند و آنها هم همراهی می‌کردند؛ اما در جریان یکی از این برنامه‌های القائی که با کسبه داشتیم، مأموران ما یک روز آمدند و گفتند کسبه دیگر همکاری نمی‌کنند. گویا نماینده مالک که بنیاد مستضعفان است، با بلندگو وسط ساختمان ایستاده بود و با لحنی جدی از کسبه پلاسکو خواسته بود با آتش‌نشانی همکاری نکنند.
بیات افزود: پس از آن، ما چند بار دیگر تلاش کردیم؛ اما وقتی همکاری نمی‌شد، ما هم نتوانستیم ورودی جدی کنیم و بیشتر از این از دستمان برنمی‌آمد. معاون سابق عملیات آتش‌نشانی تهران با بیان اینکه نمی‌توان مسائل ایمنی در پاساژهای مهم را با تنش، درگیری و زور اجرائی کرد، گفت: عموم این اقدامات هزینه‌های زیادی دارد و یک‌شبه هم اجرائی نمی‌شود. درعین‌حال باید مالک و کسبه را با خود همراه کنید؛ درغیر‌این‌صورت ماجرای علاءالدین تکرار می‌شود.
منبع: روزنامه شرق، شماره شماره 2783، 1395/11/3
