«رهبری پذیرفته اند مسئولیت برخورد با شورش، به قرارگاه ثارالله سپاه واگذار شود … گفتند: اگر خاتمی همراهی نکند، ضرر خواهد کرد.»
روزنوشتهای آیت الله هاشمی رفسنجانی، ۲۲ تیر ۱۳۷۸
در بولتن‌ها آمده که ظهور قاطعیت در برخود با آشوب از سوی نیروی انتظامی، باعث یأس یا تردید مُحرکان آشوب و نیز محافل خارجی شده؛ رادیو بی بیی سی، در یک اقدام غیرقابل انتظار، امروز صبح، بحث جدی درباره علل شکست «جنبش دانشجویی تهران» (به تعبیر او) مطرح کرد. با کنفرانس سه جانبه‌ای که [بهروز] علیخانی از تهران، [رسول] نفیسی از آمریکا و صادق صبا از لندن، اظهارنظر میکردند و ضمن شمردن عوامل متعددی برای شکست، ضعف رهبری یا نبودن رهبری در مجموعه گروه‌ها و اختلاف‌نظرها و ضعف دولت آقای [سیدمحمد] خاتمی، از تحمل چنین حرکت وسیع و نیز وابستگی جریان دانشجویی به عوامل دولت را از جمله آنها عنوان کردند. پذیرش شکست از زبان نیروهای محرک اصلی شنیده شده و از روزنامه‌های جناح چپ هم در مقالات امروز صبح، بوی یأس به مشام میرسد.
تا ساعت یازده، در منزل و در دفتر گزارش‌های فراوان داخلی و خارجی را خواندم. [آقای کریستیان تئودورسکو]، سفیر رومانی، برای خداحافظی آمد. فارسی را خوب صحبت میکند. سئوالاتی از وضع کشورش کردم؛ گفت، در راه پیوستن به ناتو هستند و درگات [موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت] عضو شده‌اند و پولشان بسیار بی ارزش شده؛ از نُه لی در مقابل دلار -در زمان سوسیالیست‌بودن- به ۱۶ هزار لی در مقابل یک دلار رسیده است.
آقای محسن رضایی، [دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. گزارشی از تحرکات آشوب طلبان داد و گفت، با پسرش احمد در آمریکا، تلفنی صحبت کرده و او گفته است، ضدانقلاب ایران بسیار فعال شده. آقای سردار [حسن] دانایی فر آمد. گفت، دیروز با لباس شخصی، سه ساعت در خیابان‌ها گشته و مخلوط با گروه‌های شورشگر شده و یک بار به او بدبین شده و کتک‌اش زده‌اند، به عنوان فرد انصار حزب‌الله و شیشه‌های ماشینش را شکسته‌اند. گفت، اکثرشان از افراد اوباش یا نوجوان با هدایت عوامل سیاسی و گروه‌ها هستند.
آقای علی لاریجانی، [رییس سازمان صدا و سیما] آمد. خبر از شروع شورش در مقابل دانشگاه تهران داد و اظهار نگرانی کرد. از من خواست، سخنرانی برنامه تجمع فردا در دانشگاه تهران را بپذیرم؛ نپذیرفتم. گفت، سخنرانی دیروز رهبری خوب نبود؛ به خاطر عدم صلابت سابق و … نپذیرفتم؛ گفتم، حساب شده بود. دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی]، دیروز گفت، صلاح نبود رهبری، مسأله شعارهای ضد رهبری را مطرح کنند که با این وسعت، در داخل و خارج پخش شود. آقای لاریجانی، از من برای نحوه عمل در شورای عالی امنیت ملی و نحوه تبلیغات، راهنمایی خواست.
عصر قرار بود، آقای مسیح مهاجری، [مشاور اجتماعی رییس جمهور و مدیر روزنامه جمهوری اسلامی] به ملاقات بیاید. اطلاع داد، به خاطر حمله شورشی ها به ساختمان اداری روزنامه جمهوری اسلامی و شکستن شیشه‌ها، نمیتواند آنجا را ترک کند. از ظهر تا شب، شورشی ها در چندین مرکز و نقطه در جنوب و مرکز تهران، آشوب کرده‌اند و چند بانک و اتومبیل و ساختمان را به آتش کشیده‌اند و نیروهای بسیجی و ناجا، آنها را سرکوب کرده‌اند. اکنون شهر آرام است.
آقای [محمد] جعفری گیلانی هم از قم تلفن کرد و خواست، سخنرانی در اجتماع فردا را بپذیرم.
[آقای غلامحسین محمدی گلپایگانی]، رییس دفتر رهبری، تلفنی گفت، رهبری مایل‌اند قبل از جلسه مهم شب، با شما درباره مطالب آن جلسه مشورت کنند. قبل از غروب به دفتر رهبری رفتم. ایشان خبر دادند که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی پیشنهاد داده که مسئولیت برخورد با شورش، به قرارگاه ثارالله سپاه واگذار شود و ایشان پذیرفته‌اند؛ گرچه آقای خاتمی، [رییس جمهور]، اول مخالفت داشتند، ولی سرانجام پذیرفته است. گفتند، بنا دارند با قاطعیت، با اخلالگران برخورد کنند. اگر آقای خاتمی همراهی نکند، ضرر خواهد کرد و تحمل نمیکنیم. برای صدور بیانیه‌ای و تعیین سیاست‌های مقابله، مشورت کردند.
دستور داده شد که فردا تلفن‌های موبایل قطع شود تا ارتباطات ضدانقلاب مختل شود.
آیت‌الله خامنه‌ای از عدم اجازه وزارت کشور و دبیرخانه به دانشجویان بسیجی، برای برگزاری اجتماع اعلان‌شده امروز، ابراز تأسف کردند و بر قاطعیت در برخورد و عدم توجه به مخالفت‌های محافل لیبرالی و خارجی و استعماری، تأکید نمودند.
من هم درباره ضرورت قاطعیت و مراعات الطاف و اعتدال در برخورد و توضیح کافی به مردم و هماهنگی در ابراز نظرهای مسئولان کشور و نشان دادن اتحاد و همدلی، صحبت کردم. برای حُسن اجرای برنامه تجمع مردم در حمایت از نظام فردا تأکید شد. رهبری از بعضی از استانداران که همکاری نداشته‌اند، انتقاد کردند و از آقای موسوی لاری، [وزیر کشور]، خواستند به آنها تذکر بدهد. دستور داده شد که فردا تلفن‌های موبایل قطع شود تا ارتباطات ضدانقلاب مختل شود. من گفتم، ارتباطات خودی ها هم مختل میشود؛ قرار شد جایگزین پیش‌بینی شود.
دیشب و امروز، باران خوبی در شمال تهران باریده که باعث خوشحالی است.
