اعتراض فرماندهان به دخالت سپاه در انتخابات/ فرمانده سپاه در سال 75: «نیروهای حزب‌اللهی به‌طور طبیعی باید حکومت در اختیارشان باشد»
به تازگی کتاب خاطرات و روزنوشتهای مرحوم هاشمی رفسنجانی از سال 1375 رونمایی و منتشر شده است. جعفر شیرعلی با گلچینی از خاطرات این کتاب به ماجرای دخالت سپاه در سیاست پرداخته و می نویسد:
29 اردیبهشت 1375 غلامحسین کرباسچی شهردار تهران به هاشمی رفسنجانی خبر داد تعدادی از فرماندهان سپاه به فرمانده کل سپاه نامه‌ای «در اعتراض به دخالت سپاه در انتخابات نوشته‌اند که باعث بدبینی بخش قابل‌توجهی از مردم نسبت به سپاه شده است.»
امام همواره سپاه را از دخالت در مسایل سیاسی مانند انتخابات و رقابت‌های جناحی منع کرده بود و بسیاری از فرماندهان هنوز به فرمان آیت‌الله خمینی پایبند بودند. روز هشتم اردیبهشت 75 هاشمی نوشته است: «سردار احمدلو از فرماندهان سپاه آمد. گزارشی از دخالت فرماندهان سپاه در انتخابات داد و اجازه می‌خواست که به خاطر این تخلف از فرمان امام، از سپاه استعفا بدهد؛ نصیحتش کردم که بماند.» و در همین روز: «شفیعی از وزارت اطلاعات آمد. گزارش وضع انتخابات و دخالت‌های غیرقانونی سپاه و بسیج را داد.» حسن روحانی نیز یکی از معترضان بود که چندبار اعتراضش منعکس شده و هاشمی نوشته که روحانی: «انتقاد زیادی از دخالت سپاه در انتخابات دارد.»
از سوی دیگر در خاطرات این سال و سال‌های قبل به حضور سپاه و وزارت اطلاعات در مسایل اقتصادی اشاره‌هایی وجود دارد. در خاطرات روز هفتم فروردین 75 اشاره شده که پیمانکار ساخت یک سد، نیروی زمینی سپاه است. نیرویی با امکانات رزمی، پیمانکار یک پروژه عمرانی شده و این ماموریت جدید نیازمند تغییراتی در ساختار و فعالیت‌های آن است. در خاطرات هاشمی اشاره‌هایی نیز به نارضایتی بخش‌های اقتصادی دولت از دخالت‌های وزارت اطلاعات شده است. در یادداشت روز نهم آبان 75 در تذکر جالبی به فلاحیان وزیر اطلاعات نوشته است: «در مورد ایجاد مزاحمت از سوی وزارت اطلاعات در موارد مسایل اقتصادی به منظور شرکت در سود تذکر دادم.»
هاشمی رفسنجانی با وارد کردن سپاه و وزارت اطلاعات به مسایل اقتصادی جایگاه این دو نهاد را از جایگاه نظامی و امنیتی به جایگاه جدیدی تبدیل کرده بود. می‌توان تحقیق کرد که آیا این جایگاه جدید، این نهادها را وارد رقابت‌های سیاسی و اقتصادی نمی‌کرد؟ در خاطرات هاشمی نشانه‌ای از برخورد جدی با این مسایل دیده نمی‌شود و گویا به تذکرهای هرازگاه کفایت شده مثلا پنجم اردیبهشت 75 از گفتگویش با علی شمخانی درباره دخالت سپاه در انتخابات نوشته است: «گفتم به ضرر سپاه و انتخابات بود. او گفت باید با تمام شدن انتخابات، پرونده این بخش‌های تفرقه‌انگیز بسته شود.»
حقیقت این است که بستن این پرونده‌ها، بدون حل‌شدنش دردی را دوا نمی‌کند و سال‌ها بعد هاشمی رفسنجانی در گفتگویی که با او در سال 94 داشتم به تلخی از دخالت سپاه در انتخابات سال 84 یاد می‌کرد.
یک سال پس از تشکیل مجلس پنجم انتخابات ریاست‌جمهوری هفتم برگزار می‌شد که بحث‌های آن نیز به‌تدریج در سال 75 داغ می‌شد. هاشمی در یادداشت روز پنجم بهمن از گفتگویش با مهدی کروبی نوشته: «تصمیم گرفته‌اند که آقای خاتمی خود را نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری کند و از من خواست که کمک کنم تا آن شیوه‌های فشار و بهتان و استفاده از سپاه و صدا‌و‌سیما که در انتخابات مجلس پیش آمد، تکرار نشود.»
مدتی قبل‌تر در آستانه دور دوم انتخابات مجلس پنجم سردار رضایی فرمانده سپاه در جمع پاسداران لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) گفته بود: «آقای هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور چندین بار نوشتند که کارخانجات به حزب‌اللهی‌ها واگذار شود و از این مصوبه یک‌و‌نیم سال می‌گذرد اما عملا کاری صورت نگرفته» او از پاسدارها خواست برای دفاع از ارزش‌های انقلاب در صحنه حاضر باشند: «نباید بنشینید و فقط توپ و تانک یاد بگیرید… امروز روزی است که لشکر حضرت رسول باید اولین عملیات سیاسی پرافتخار خودش را انجام دهد… لشکر حضرت رسول باید به میدان بیاید و به حزب‌الله رای بدهد.» فرمانده می‌گفت: «نیروهای حزب‌اللهی به‌طور طبیعی باید حکومت در اختیارشان باشد… خبر انتخابات تهران در تمام دنیا صدا می‌کند. شما باید با حضورتان در تهران واقعا ثابت کنید حزب‌اللهی‌ها تعدادشان چقدر است.» رضایی گفت در مرحله اول انتخابات وضع نیروهای سپاه چیز دیگری بود اما پس از سخنان رهبری در ابتدای سال در مشهد که به صراحت از خطری اسم بردند «دیگر توجیه و بهانه‌ای نداریم که بنشینیم و مثل گذشته عمل کنیم.» (کیهان، 29 فروردین 75)
اگر نهادهای نظامی و امنیتی در مسایل اقتصادی و سیاسی حضور پررنگی داشته باشند، تا چه حد علاقه دارند نیروهای همسو با آن‌ها پست‌های سیاسی و اقتصادی را در اختیار بگیرند و حتی اگر در انتخابات هم دخالت نکنند، در صورت روی کار آمدن جریان ناهمسو با آن‌ها چه تنش‌هایی ممکن است برای کشور پیش بیاید؟
– یادداشت‌های هاشمی از کتاب تازه‌منتشر‌شده «سردار سازندگی» آمده است.
